جزوه تایپی مبحث بیماری های مزمن کلیه (CKD) درس داخلی رشته پزشکی
بیماری مزمن کلیه (CKD) به کاهش تدریجی و برگشت‌ناپذیر عملکرد کلیه‌ها در طی ماه‌ها یا سال‌ها اطلاق می‌شود. این روند می‌تواند بدون علامت باشد و در مراحل اولیه تشخیص داده نشود.
کلیه‌ها وظیفه تصفیه خون از مواد زائد و مایعات اضافی را بر عهده دارند و در تنظیم فشار خون، تولید گلبول‌های قرمز و حفظ سلامت استخوان‌ها نقش حیاتی ایفا می‌کنند. اختلال در عملکرد کلیه‌ها منجر به تجمع مواد زائد در بدن شده و عوارض متعددی را ایجاد می‌نماید.
عوارض CKD:
– افزایش فشار خون: اختلال در عملکرد کلیه‌ها می‌تواند منجر به افزایش فشار خون شود.
– کم‌خونی: کاهش تولید اریتروپویتین توسط کلیه‌های آسیب‌دیده منجر به کم‌خونی می‌شود.
– ادم: ناتوانی کلیه‌ها در دفع مایعات اضافی منجر به تجمع مایع و ادم، به‌ویژه در اندام‌های تحتانی، می‌شود.
– اختلالات استخوانی: اختلال در فعال‌سازی ویتامین D توسط کلیه‌ها می‌تواند منجر به ضعف استخوان‌ها شود.
– نارسایی کلیه: در مراحل پیشرفته CKD، کلیه‌ها به‌طور کامل از کار می‌افتند و بیمار نیازمند دیالیز یا پیوند کلیه می‌شود.
اتیولوژی CKD:
دیابت و فشار خون بالا از شایع‌ترین علل CKD هستند. سایر عوامل شامل بیماری‌های خودایمنی، عفونت‌های کلیوی و برخی داروها می‌باشند.
تشخیص CKD:
تشخیص CKD از طریق آزمایش خون (کراتینین، GFR) و ادرار (آلبومین) صورت می‌گیرد. آزمایشهای تکمیلی ممکن است برای ارزیابی دقیق‌تر عملکرد کلیه‌ها و شناسایی علت زمینه‌ای مورد نیاز باشد.
درمان CKD:
درمان CKD بر اساس علت و مرحله بیماری تعیین می‌شود و شامل مدیریت بیماری زمینه‌ای (مانند کنترل دیابت و فشار خون)، پیشگیری از پیشرفت بیماری و کاهش علائم است. داروهایی برای کنترل فشار خون، کم‌خونی و اختلالات استخوانی تجویز می‌شوند. در مراحل انتهایی CKD، دیالیز یا پیوند کلیه ضروری است.
توجه: این اطلاعات صرفاً جهت افزایش آگاهی عمومی ارائه شده است و جایگزین مشاوره پزشکی حرفه‌ای نمی‌باشد. در صورت وجود هرگونه نگرانی در مورد سلامت کلیه‌ها، مشاوره با پزشک متخصص ضروری است.
